Tworzenie własnej partycji przywracania systemu: "Recovery"
Instalacja oprogramowania, sterowników, personalizacja systemu do własnych upodobań, jego konfiguracja, przywracanie dokumentów i zapisanych plików to jedne z kilku rzeczy jakie należy wykonać po ponownej instalacji świeżej kopii systemu Windows. O ile nowsza wersja Windows 10 i 11 umożliwia synchronizację plików, oraz instalację sterowników, to i tak znajdą się osoby, które jednak posiadają swoje ulubione oprogramowanie, które i tak ręcznie potem je zainstalują, gdyż system za nich tego nie zrobi. Przykładem może być starszy system Windows 7, który wymaga ręczej instalacji sterowników. Możemy zaoszczędić czas na przygotowanie systemu po intalacji, przywracjąc system do poprzednio utworzonej kopii zapasowej lub również utworzyć własną partycję "Recovery", pewnien punkt startowy od którego wszystko się zaczyna. W laptopach i komputerach OEM takie partycje są najczęściej ukryte i umożliwiają one użytkownikom przywrócenie systemu Windows do jego oryginalnego stanu, takiego jaki był w momencie wysyłki z fabryki. Chociaż jest to praktyczna funkcja, przywrócenie systemu Windows do oryginalnego stanu z partycji odzyskiwania producenta oznacza również przywrócenie całego bloatware'u i wszystkich możliwych programamów w wersjach próbnych. Mając jednak własną partycję Recovery, możemy w razie wypadku ataku wirusa, błędów i niebieskich ekranów śmierci, możemy przywrócić system do wcześniej przygotowanego przez nas systemu. Dzięki niej po przywróceniu systemu, będzie zawierał on to samo co posiadaliśmy wcześniej, czyli wszystkie preinstalowane przez nas oprogramowanie, własne konta użytkowników i dane użytkownika, sterowniki urządzeń, ustawienia niestandardowe, oraz pliki i dokumenty. Chcesz się dowiedzieć jak stworzyć niestandardową partycję przywracania "Recovery"? W tym poradniku pokażemy Ci jak to zrobić.
Zanim zaczniemy, przygotuj na początku system, który ma służyć jako nasza kopia systemu wykorzystywana do jego przywrócenia. Skonfiguruj system do własnych potrzeb, zainstaluj wszystkie dostępne aktualizacje, upewnij się czy twój system posiada twoje niezbędne programy. Gdy już to zrobisz, przygotuj nośnik instalacyjny systemu Windows i włóż go do komputera. Następnie uruchom instalator Windows z poziomu UEFI/BIOS (przy włączaniu komputera, naciśnij klawisze ESC, F2, F10, F11 lub F12 (w zależności od twojego komputera, może być inny klawisz) lub systemu Windows (naciśnij klawisz SHIFT oraz przycisk "Uruchom ponownie"- zostanie wyświetlony ekran wyboru systemu, w nim wybierz opcję: "Wybierz urządzenie" i wskaż podłączony nośnik instalacyjny- płytę lub pendrive). Po prawidłowym załadowaniu plików z nośnika instalacyjnego, pojawi ci się ekran instalatora systemu Windows. Nie klikaj w żaden przycisk, zamiast tego naciśnij kombinację klawiszy: "SHIFT + F10". Następnie w oknie wiersza poleceń wpisz:
diskpart list volume exit
Zostaną wyświetlone partycję wszystkich dostępnych dysków na komputerze. Zapamiętujemy literę głównej partycji systemowej na dysku, w naszym przypadku jest to wolumin z literą "D" o rozmiarze 60 GB. W waszym przypadku może być to inny wolumin. Teraz wpisujemy polecenie:
DISM /Capture-Image /ImageFile:"D:\install.wim" /CaptureDir:D:\ /Name:"Recovery" /Description:"Własny obraz Recovery" /Compress:maximum
Po słowie: "ImageFile" należy wskazać ścieżkę docelową dla tworzonej kopii obrazu systemu, najlepiej jest wybrać inny dysk, jeśli jednak nie masz takowego lub nie posiadasz innych dodatkowych partycji, możesz wybrać ten sam. Ważne jest jednak to aby nie pomijać znacznika "Description", gdyż jego pominięcie uniemożliwi nam prawidłowe działanie funkcji "Recovery" po jej utworzeniu. Po znaczniku: "CaptureDir" należy wskazać cały dysk systemowy, a konkretnie jego lokalizację. Podajemy tutaj literę dysku systemowego, w naszym przypadku jest to litera D:\, w waszym może być to inna litera, jak: X:, Z: lub C:. Zatwierdzamy polecenie klawiszem Enter i czekamy na zakończenie operacji.
Po zakończonej operacji wyjmujemy nośnik instalacyjny i ponownie uruchamiamy komputer. Przechodzimy do ścieżki docelowej, w której zapisano obraz kopii systemu. Jeżeli zapisywaliśmy wcześniej obraz instalacyjny na ten sam dysk (systemowy), przejdź do niego i zobacz czy istnieje tam wcześniej utworzony plik: "install.wim" (tak jak na zdjęciu). Jeśli nie przejdź do innej ścieżki, którą wskazywałeś podczas tworzenia kopii systemu. Teraz przenieś ten plik w łatwo widoczne miejsce, na przykład na pulpit.
Następnie musimy utworzyć partycję "Recovery". By ją utworzyć w tym celu naciskamy kombinację klawiszy: "Windows + R" i wpisujemy polecenie: "diskmgmt.msc".
Zatwierdzamy klawiszem Enter, pojawi nam się okno przystawki "Zarządzanie dyskami". Zaznaczamy teraz nasz dysk systemowy i klikamy na niego prawym przyciskiem myszy, z menu kontekstowego wybieramy opcję: "Zmniejsz wolumin".
Teraz trochę matematyki. Klikamy prawym przyciskiem myszy na wcześniej utworzony plik "install.wim" i wybieramy z menu kontekstowego opcję: "Właściwości". Pojawi się nam informacja o pliku. Z niej odczytujemy rozmair naszego pliku kopii zapasowej systemu. Zapamiętujemy ją. Uruchamiamy kalkulator i dodajemy do rozmiaru pliku 1 GB. Następnie przeliczamy sumę rozmiaru na MegaBajty. By to zrobić, wpisujemy wartość sumy i mnożymy przez 1024. Zostanie wyświetlony wynik, który należy skopiować.
Skopiowany wynik wpisujemy w polu "Wprowadź ilość miejsca do zmniejszenia". Zatwierdzamy przyciskiem "OK".
Następnie tworzymy nową partycję na nowo przydzielonej przestrzeni. Klikamy prawym przyciskiem myszy na nowo utworzony czarny obszar dysku i wybieramy z menu kontekstowego opcję: "Nowy wolumin prosty...".
Teraz wystarczy przeklikać wszystkie kolejne etapy konfiguracji partycji, naciskając przycisk "Dalej".
W oknie konfiguracji nazwy nowej partycji, najlepiej nazwać ją odróżniającą nazwą, np: RECOVERY. Klikamy "Dalej".
Gdy to zrobimy, zostanie utworzona nowa partycja.
Teraz ponownie podłączamy nośnik instalacyjny (Uwaga: ten sam z którego wcześniej tworzyliśmy kopię obrazu systemu). Uruchamiamy eksplorator plików, wchodzimy do naszego dysku instalacyjnego i kopiujemy wszystkie pliki do nowego, utworzonego folderu na pulpicie o dowolnej nazwie, np: "Instalka".
Po skopiowaniu plików przechodzimy do folderu w którym znajdują się skopiowane pliki instalacyjne. Wchodzimy do folderu: "sources" i usuwamy plik: "install.wim" lub jeśli go nie ma: "install.esd".
Wcześniej przygotowany plik "install.wim" przenosimy ponownie, tym razem do otwartego folderu: "sources".
Po czym kopujemy całą strukturę utworzonych plików na wcześniej utworzoną partycję odzyskiwania, w naszym przykładzie jest to dysk o nazwie : "RECOVERY".
Teraz pobieramy plik skryptu "recovery.bat" (jeżeli komputer uruchamia system w trybie UEFI), natomiast w przypadku korzystania z starszego komputera uruchamiającego system z poziomu BIOS pobieramy ten plik. Odblokowujemy go i uruchamiamy jako administrator. Po jego uruchomieniu wskazujemy literę dysku, do którego skopiowaliśmy wcześniej wszystkie przygotowane przez nas pliki i zatwierdzamy klawiszem Enter.
Teraz przydałoby się ukryć partycję przed użytkownikami, by zablokować możliwość zapisywania na nim danych. Chociaż nie jest to wymagane, warto to zrobić. W tym celu wracamy do okna przystawki i klikamy na dysk "RECOVERY" prawym przyciskiem myszy. Z menu kontekstowego wybieramy opcję: "Zmień literę dysku i ścieżki...".
Po czym w oknie dialogowym klikamy przycisk: "Usuń".
Teraz uruchamiamy wiersz poleceń jako administrator. Naciskamy kombinację klawiszy: "Windows + R" i wpisujemy polecenie: "cmd". Następnie naciskamy bez zatiwerdzania klawisze: "CTRL + SHIFT + ENTER". Następnie wpisujemy polecenie "bcdedit" i zatwierdzamy klawiszem: "Enter". Pojawi się nam lista wpisów menadżera rozruchu. Z listy wyszujujemy wpis o nazwie: "description: Recovery". Powyżej niego zaznaczamy i kopiujemy klawiszami CTRL oraz C watość ze znacznika: "identifier". Następnie wpisujemy kolejno polecenia:
Elementy w nawiasach klamrowych zaznaczone na żółto należy zmienić na swój identyfikator skopiowany wcześniej. Drugie polecenie przypisuje klawisz funkcyjny, za pomocą którego szybko uruchomimy środowisko "Recovery". Ciąg cyfr zaznaczonych na pomarańczowo, w tym przypadku: 4300, to miejsce które określa konkretny klawisz funkcyjny klawiatury. Możemy sami zdefiniować taki klawisz, wybierając go z spośród podanych ciągów wartości liczbowych: F1 = 3b00 , F2 = 3c00 , F3 = 3d00 , F4 = 3e00 , F6 = 4000 , F7 = 4100 , F9 = 4300 , F10 = 4400 , F11 = 8500 , F12 = 8600.
Teraz na sam koniec należy aktywować klawisze funkcyjne (tylko w przypadku korzystania systemu Windows 8 i nowszego). By to zrobić wpisujemy polecenie:
bcdedit /set {default} bootmenupolicy legacy
Włączenie obsługi klawiszy funkcyjnych w Windows 8 lub 10 spowoduje wydłużenie czasu ładowania się systemu oraz spowoduje zmianę menu menadżera rozruchu systemu na takie jakie jest w Windows 7. Możemy jednak uruchamiać tryb "Recovery" bez ustawiania tego polecenia. Aby wyłączyć obsługę klawiszy funkcyjnych w Windows 8 lub 10, należy w wierszu poleceń uruchomionego w trybie administratora wydać polecenie:
bcdedit /set {default} bootmenupolicy standard
Wtedy jednak uruchomienie partycji będzie dostępne z poziomu wyboru ekranu ładowania systemu "Windows" za każdym ponownym uruchomieniem systemu.
Jeśli z jakiegoś powodu partycja "Recovery" nie uruchomi się prawidłowo, ponownie uruchamiamy komputer z poziomu nośnika instalacyjnego, po czym uruchamiamy konsolę za pomocą kombinacji klawiszy: "SHIFT + F10". Następnie korzystając z polecenia "DISKPART" (który opisano wyżej) znajdujemy dysk z nazwą "RECOVERY", zapamietujemy literę tego dysku, po czym wpisujemy polecenie: "exit". Nastęnie wpisujemy zapamiętaną literę dysku "Recovery", i dopisujemy polecenie: "setup.exe", na przykład:
E:\setup.exe
Po wpisaniu tego polecenia, uruchomi się nam instalator systemu Windows, postępujemy zgodnie z instrukcjami instalatora by ponownie utworzoną naszą kopię systemu Windows.
Zamiast nośnika instalacyjnego, możesz również śmiało skorzystać z innego źródła WinPE lub Linuksowego odpowiednika systemu Live-CD z oprogramowaniem zawierającym możliwość przywracania kopii systemu dysku, np: Acronis, Paragon, EaseUS, CloneZilla...itp. Możesz także pobrać nośnik odzyskiwania systemu z naszej bazy oprogramowania, skopiować pliki tego nośnika tak samo jak w sposobie opisanym powyżej, po czym utworzyć kopię obrazu systemu i wykorzystać ją do przywrócenia systemu. Etapy są następujące:
1. Pobierz lub utwórz środowisko odzyskiwania. Dla przykładu możesz pobrać dysk odzyskiwania systemu Windows 10. Następnie wypakuj pliki tego dysku do dysku "Recovery"
Zostaną wyświetlone partycję wszystkich dostępnych dysków na komputerze. Zapamiętujemy literę głównej partycji systemowej na dysku, w naszym przypadku jest to wolumin z literą "D" o rozmiarze 60 GB. W waszym przypadku może być to inny wolumin. Teraz wpisujemy polecenie:
Po zakończonej operacji wyjmujemy nośnik instalacyjny i ponownie uruchamiamy komputer. Przechodzimy do ścieżki docelowej, w której zapisano obraz kopii systemu. Jeżeli zapisywaliśmy wcześniej obraz instalacyjny na ten sam dysk (systemowy), przejdź do niego i zobacz czy istnieje tam wcześniej utworzony plik: "install.wim" (tak jak na zdjęciu). Jeśli nie przejdź do innej ścieżki, którą wskazywałeś podczas tworzenia kopii systemu. Teraz przenieś ten plik w łatwo widoczne miejsce, na przykład na pulpit.
Następnie musimy utworzyć partycję "Recovery". By ją utworzyć w tym celu naciskamy kombinację klawiszy: "Windows + R" i wpisujemy polecenie: "diskmgmt.msc".
Zatwierdzamy klawiszem Enter, pojawi nam się okno przystawki "Zarządzanie dyskami". Zaznaczamy teraz nasz dysk systemowy i klikamy na niego prawym przyciskiem myszy, z menu kontekstowego wybieramy opcję: "Zmniejsz wolumin".
Teraz trochę matematyki. Klikamy prawym przyciskiem myszy na wcześniej utworzony plik "install.wim" i wybieramy z menu kontekstowego opcję: "Właściwości". Pojawi się nam informacja o pliku. Z niej odczytujemy rozmair naszego pliku kopii zapasowej systemu. Zapamiętujemy ją. Uruchamiamy kalkulator i dodajemy do rozmiaru pliku 1 GB. Następnie przeliczamy sumę rozmiaru na MegaBajty. By to zrobić, wpisujemy wartość sumy i mnożymy przez 1024. Zostanie wyświetlony wynik, który należy skopiować.
Skopiowany wynik wpisujemy w polu "Wprowadź ilość miejsca do zmniejszenia". Zatwierdzamy przyciskiem "OK".
Następnie tworzymy nową partycję na nowo przydzielonej przestrzeni. Klikamy prawym przyciskiem myszy na nowo utworzony czarny obszar dysku i wybieramy z menu kontekstowego opcję: "Nowy wolumin prosty...".
Teraz wystarczy przeklikać wszystkie kolejne etapy konfiguracji partycji, naciskając przycisk "Dalej".
W oknie konfiguracji nazwy nowej partycji, najlepiej nazwać ją odróżniającą nazwą, np: RECOVERY. Klikamy "Dalej".
Gdy to zrobimy, zostanie utworzona nowa partycja.
Teraz ponownie podłączamy nośnik instalacyjny (Uwaga: ten sam z którego wcześniej tworzyliśmy kopię obrazu systemu). Uruchamiamy eksplorator plików, wchodzimy do naszego dysku instalacyjnego i kopiujemy wszystkie pliki do nowego, utworzonego folderu na pulpicie o dowolnej nazwie, np: "Instalka".
Po skopiowaniu plików przechodzimy do folderu w którym znajdują się skopiowane pliki instalacyjne. Wchodzimy do folderu: "sources" i usuwamy plik: "install.wim" lub jeśli go nie ma: "install.esd".
Wcześniej przygotowany plik "install.wim" przenosimy ponownie, tym razem do otwartego folderu: "sources".
Po czym kopujemy całą strukturę utworzonych plików na wcześniej utworzoną partycję odzyskiwania, w naszym przykładzie jest to dysk o nazwie : "RECOVERY".
Teraz pobieramy plik skryptu "recovery.bat" (jeżeli komputer uruchamia system w trybie UEFI), natomiast w przypadku korzystania z starszego komputera uruchamiającego system z poziomu BIOS pobieramy ten plik. Odblokowujemy go i uruchamiamy jako administrator. Po jego uruchomieniu wskazujemy literę dysku, do którego skopiowaliśmy wcześniej wszystkie przygotowane przez nas pliki i zatwierdzamy klawiszem Enter.
Teraz przydałoby się ukryć partycję przed użytkownikami, by zablokować możliwość zapisywania na nim danych. Chociaż nie jest to wymagane, warto to zrobić. W tym celu wracamy do okna przystawki i klikamy na dysk "RECOVERY" prawym przyciskiem myszy. Z menu kontekstowego wybieramy opcję: "Zmień literę dysku i ścieżki...".
Po czym w oknie dialogowym klikamy przycisk: "Usuń".
Teraz uruchamiamy wiersz poleceń jako administrator. Naciskamy kombinację klawiszy: "Windows + R" i wpisujemy polecenie: "cmd". Następnie naciskamy bez zatiwerdzania klawisze: "CTRL + SHIFT + ENTER". Następnie wpisujemy polecenie "bcdedit" i zatwierdzamy klawiszem: "Enter". Pojawi się nam lista wpisów menadżera rozruchu. Z listy wyszujujemy wpis o nazwie: "description: Recovery". Powyżej niego zaznaczamy i kopiujemy klawiszami CTRL oraz C watość ze znacznika: "identifier". Następnie wpisujemy kolejno polecenia:
Teraz na sam koniec należy aktywować klawisze funkcyjne (tylko w przypadku korzystania systemu Windows 8 i nowszego). By to zrobić wpisujemy polecenie:
Włączenie obsługi klawiszy funkcyjnych w Windows 8 lub 10 spowoduje wydłużenie czasu ładowania się systemu oraz spowoduje zmianę menu menadżera rozruchu systemu na takie jakie jest w Windows 7. Możemy jednak uruchamiać tryb "Recovery" bez ustawiania tego polecenia. Aby wyłączyć obsługę klawiszy funkcyjnych w Windows 8 lub 10, należy w wierszu poleceń uruchomionego w trybie administratora wydać polecenie:
Jeśli z jakiegoś powodu partycja "Recovery" nie uruchomi się prawidłowo, ponownie uruchamiamy komputer z poziomu nośnika instalacyjnego, po czym uruchamiamy konsolę za pomocą kombinacji klawiszy: "SHIFT + F10". Następnie korzystając z polecenia "DISKPART" (który opisano wyżej) znajdujemy dysk z nazwą "RECOVERY", zapamietujemy literę tego dysku, po czym wpisujemy polecenie: "exit". Nastęnie wpisujemy zapamiętaną literę dysku "Recovery", i dopisujemy polecenie: "setup.exe", na przykład:
Po wpisaniu tego polecenia, uruchomi się nam instalator systemu Windows, postępujemy zgodnie z instrukcjami instalatora by ponownie utworzoną naszą kopię systemu Windows.
Zamiast nośnika instalacyjnego, możesz również śmiało skorzystać z innego źródła WinPE lub Linuksowego odpowiednika systemu Live-CD z oprogramowaniem zawierającym możliwość przywracania kopii systemu dysku, np: Acronis, Paragon, EaseUS, CloneZilla...itp. Możesz także pobrać nośnik odzyskiwania systemu z naszej bazy oprogramowania, skopiować pliki tego nośnika tak samo jak w sposobie opisanym powyżej, po czym utworzyć kopię obrazu systemu i wykorzystać ją do przywrócenia systemu. Etapy są następujące: